CHUYỆN VỀ CHIẾC XE TĂNG 814 CỦA TRUNG ĐOÀN XE TĂNG 273 BỊ ĐỊCH BẮN CHÁY Ở PHÍA TRƯỚC CỔNG BỘ TỔNG THAM MƯU NGUỴ SÁNG 30/4/1975 . 46 NĂM SAU , CHUYỆN GIỜ MỚI RÕ
Nguyễn Đình Thi
Từ trước tới nay nhìn vào bức ảnh của nhà báo Pháp - Jacques Pavlovsky chụp về 3 chiếc xe tăng của ta bị địch bắn cháy ở Lăng Cha Cả , tôi - người trực tiếp chứng kiến 3 chiếc xe cháy này cũng như mọi người đều nghĩ rằng đây là những xe tăng đầu tiên của ta bị cháy ở Lăng Cha Cả sáng 30/4/1975 . Nhưng sự thật không phải chỉ có vậy mà trước đó đã có 2 chiếc xe tăng của ta đã bị địch bắn cháy , một chiếc cháy ở đầu phía trên Lăng Cha Cả và một chiếc cháy ở phía trước Câu lạc bộ Sỹ quan không quân , gần Bộ Tổng tham mưu Nguỵ . Hôm vừa rồi trò chuyện với anh Bùi Đức Thống - Trưởng xe 814 , thuộc đại đội xe tăng 1 - Lữ đoàn xe tăng 273 , người thoát chết trên chiếc xe tăng cháy này . Anh đã kể với tôi về trận chiến đó như sau :
Tầm 17 giờ , ngày 29/4/1975 , sau khi cùng bộ binh Trung đoàn 24 đánh tan các chốt chặn của địch ở Củ Chi , Thành Quan Năm , Trung tâm huấn luyện Quang Trung , Hóoc Môn , hãng dệt Vinatechko , xe 814 của tôi đi đầu đội hình tấn công đã tới đầu sân bay Tân Sơn Nhất . Thật không ngờ chỉ trong một ngày tiến quân , đội hình xe tăng đại đội 1 của tôi đã có mặt ở đây . Vừa tới gần sân bay thì một cơn mưa lớn bất ngờ ập xuống , mưa trắng trời làm cho bầu trời Sài Gòn tối xẫm lại , tầm nhìn lúc này bị hạn chế rất nhiều , nhiều lúc tôi và pháo thủ 2 phải mở cửa , thò đầu ra ngoài để quan sát nhưng vẫn không nhìn thấy gì . Chừng 30 phút sau , mưa tạnh , nhìn bằng mắt thường tôi đã nhìn thấy rất nhiều máy bay trực thăng của địch đỗ ở phía trong sân bay . Địch ở trong sân bay lúc này cũng phát hiện được xe tăng của ta nên chúng tập trung hỏa lực bắn như vãi đạn về chiếc xe tăng 814 của tôi làm một chiến sỹ trinh sát bộ binh ngồi trên xe hy sinh tại chỗ . Phát hiện hỏa lực địch từ mấy chiếc lô cốt ở phía trong sân bay bắn ra , tôi lệnh cho pháo thủ nhằm mấy cái lô cốt này nã đạn . Chỉ trong ít phút chiến đấu cả 3 chiếc lô cốt này đã bị tiêu diệt . Đang chiến đấu bỗng tôi nhìn thấy một quả đạn xanh lét của địch bay về phía xe tăng tôi , may quá quả đạn này trượt phía trên tháp pháo . Thì ra 2 chiếc xe tăng M48 của địch ở đường tuần tra trong sân bay đã phát hiện được xe tăng 814 của tôi , chúng tập trung bắn vào xe tăng tôi . Tôi lệnh cho pháo thủ nhằm 2 chiếc xe tăng này bắn . Do trời đã hơi tối , lấy cự ly chưa chuẩn nên quả đạn đầu bắn không trúng . Đang định bắn tiếp quả thứ 2 thì pháo thủ báo không phát hiện được xe tăng địch nữa . Hoá ra khi thấy xe tăng ta bắn trả . Sợ quá chúng vội chuồn mất . Mưa ngớt , đội hình xe tăng của ta từ phía sau lúc này cũng đã dồn lên , chúng tôi tập trung hỏa lực bắn mạnh vào phía trong sân bay làm cho bọn địch ở trong sân bay không dám bắn ra . 19 giờ , chúng tôi được lệnh dừng lại cùng bộ binh chốt chặn ở khu vực ngã ba Bà Quoẹ
5 giờ 30 phút , sáng ngày 30/4 , trời Sài Gòn lúc này vẫn còn tối , phố xá vắng lặng . Lệnh tấn công được phát ra . 2 khẩu pháo cao xạ 37 ly của Trung đoàn pháo cao xạ 234 đi cùng bộ binh được lệnh hạ thấp nòng khai hỏa trước . Tiếp đó các loại hỏa lực như ĐKZ , cối 82 , cối 60 của bộ binh Trung đoàn 24 cũng cấp tập bắn về phía tiền duyên quân địch . Cùng lúc hỏa lực của bộ binh bắn , 4 xe tăng thê đội 1 của chúng tôi cũng xuất kích tấn công . Để hỗ trợ cho nhau khi tấn công , đội hình xe tăng của chúng tôi thống nhất đi theo hình dích dắc . Địch lúc này cũng chống trả rất quyết liệt , chúng dùng lựu đạn từ trên các nóc nhà ở hai bên đường ném xuống , rồi dùng M79 , đại liên , bắn xối xả về phía quân ta , khói đạn mù mịt , những mảnh đạn va vào thành xe chan chát , toé lửa làm anh em bộ binh phải nhảy hết xuống xe . Qua ống kính , tôi phát hiện một ổ hỏa lực của địch ở phía bên trái đường Hoàng Hoa Thám đang bắn đại liên về phía chúng tôi , lập tức tôi lệnh cho pháo thủ quay nòng pháo nhằm khẩu đại liên này của địch bắn . Bằng một quả đạn chính xác , khẩu đại liên này của địch đã bị tiêu diệt .
Tầm 6 giờ 30 , đội hình xe tăng chúng tôi vào tới khu vực ngã tư Bảy Hiền . Tại Ngã tư Bảy Hiền là một ngã tư nối liền với nhiều mục tiêu quan trọng của địch như Dinh Độc Lập , sân bay Tân Sơn Nhất , Bộ Tổng tham mưu Nguỵ . Địch phòng thủ ở đây rất mạnh trên cả 3 hướng . Chúng bố trí xe tăng ẩn ở các góc khuất , hỏa lực chống tăng bố trí dày đặc ở các công sự và trên nóc các ngôi nhà . Khi xe tăng của ta vừa vào đến ngã tư đã bị chúng bắn cháy và bắn hỏng 2 chiếc làm dội hình xe tăng , xe thiết giáp của ta không phát triển lên được .
8 giờ , sau khi tổ chức nhiều lần tấn công ta mới chiếm được ngã tư Bảy Hiền . Chiếm được ngã tư Bảy Hiền xe của tôi và xe anh Thuận nhanh chóng tiến thẳng theo đường Võ Tánh để về cổng số 5 .
Tầm gần 9 giờ , xe 814 của tôi và xe 981 của anh Thuận đã tới đầu Lăng Cha Cả . Lăng Cha Cả là một bãi đất rộng , ba mặt đều trống trơn lại là khu vực phía trước cổng vào sân bay Tân Sơn Nhất , khu vực này cách Bộ Tổng tham mưu Nguỵ cũng khá gần , chừng 500 . Do sân bay Tân Sơn Nhất và Bộ Tổng tham mưu đều là những vị trí quân sự hết sức quan trọng nên tôi đoán chắc địch sẽ phòng thủ mạnh ở đây . Quan sát về phía sau tôi không thấy một xe nào , trên xe lúc này cũng không có bất kỳ một trinh sát hay bộ binh nào đi cùng , chỉ có xe của tôi và xe anh Thuận nhưng cả tôi và anh Thuận đều rất quyết tâm . Vừa tiến chúng tôi vừa bắn , địch ở các vị trí phòng thủ xung quanh khu vực Lăng Cha Cả cũng bắn ra rất dữ dội . Xe 981 của anh Thuận vừa tới đầu phía trên của Lăng Cha Cả thì trúng đạn bốc cháy . Như vậy lúc này đơn độc chỉ có một xe của tôi . Biết phía trước sẽ rất nguy hiểm nhưng tôi vẫn bình tĩnh lệnh cho lái xe lách sang bên phải xe anh Thuận đang cháy , lao lên . Phát hiện một lô cốt địch ở cổng số 5 đang bắn ra, lập tức tôi lệnh cho pháo thủ tiêu diệt mục tiêu này . Do thấy cái cổng này nhỏ , tôi đoán cổng to của sân bay chắc ở phía trên nên tôi cho xe tiếp tục tiến . Lúc này xe của tôi đã tới gần Câu lạc bộ sỹ quan không quân , phía bên phải là tường của khu vực Bộ Tổng tham mưu Nguỵ . Quan sát , tôi thấy khu vực này rất rộng , trống trơn lại ở ngay phía trước mặt Bộ Tổng tham mưu Nguỵ . Như vậy tôi biết xe của mình lúc này đang ở trong tình thế cực kỳ nguy hiểm , đã nằm trong tầm ngắm của tất cả các loại hỏa lực của địch từ các hướng . Tuy vậy cả 4 anh em vẫn bình tĩnh và rất quyết tâm , không ai tỏ ra lo sợ . Vừa lúc đó tôi phát hiện một quả hỏa tiễn của địch từ một tháp nước ở phía trước cổng Bộ Tổng tham mưu Nguỵ bắn tới . May , quả đạn này trượt tháp pháo . Tôi lệnh cho pháo thủ nhằm nơi hỏa lực địch vừa bắn ra , bắn trả . Sau phát đạn đó không thấy địch ở đấy bắn ra nữa . Cùng lúc này , quan sát qua kính ngắm tôi phát hiện thấy 2 xe tăng M48 địch nấp sau 2 chiếc xe tải GMC chắn ngang đường . Xe tăng địch cũng phát hiện được xe tăng của tôi , chúng cũng bắt đầu nã đạn về xe tôi nhưng rất may đều không trúng . Do chúng thoắt ẩn , thoắt hiện nên xe tôi mấy lần nổ súng cũng không trúng xe của địch . Phát hiện lúc này chỉ có một mình xe của tôi nên hỏa lực của địch ở quanh khu vực phía trước cổng Bộ Tổng tham mưu đều tập trung nhằm xe tôi bắn . Tôi nhìn rõ những quả đạn xanh lét liên tục bay về phía xe tôi . Để tránh trúng đạn địch , tôi lệnh cho lái xe lúc né trái , lúc né phải , vừa cơ động , vừa bắn . Sau chừng 20 phút chiến đấu , xe của tôi lúc này dính tới 3 quả đạn hỏa tiễn của địch . Quả thứ nhất chạy dọc nòng pháo , làm sước nòng pháo tới 20 cm , quả thứ 2 làm bay mất móc cáp kéo xe . Tuy xe bị dính 2 quả đạn đầu nhưng xe vẫn chiến đấu được , quả thứ 3 trúng thùng dầu làm lửa cháy lan rất nhanh trong xe . Rất may tôi và 2 pháo thủ Bắc và Cắm nhảy ra kịp . Lái xe Nguyễn Xuân Khoát không kịp ra đã hy sinh . Ra khỏi xe , nhìn quanh thấy địa hình khu vực này trống trơn , 3 chúng tôi không biết chạy đâu , ẩn nấp ở đâu đành nằm rạp xuống rãnh nước ria đường phía sau chiếc xe tăng đang cháy , tránh đạn . Nhìn thấy chúng tôi từ trong xe nhảy ra , bọn địch ở gần đó , cách chỗ chúng tôi chừng 30 m , hò hét ra bắt , 3 anh em chúng tôi lúc đó không có một thứ vũ khí gì trong tay cũng lo lo . Rất may chúng hò hét vậy nhưng bọn này chắc cũng sợ nên không tên nào dám ra và cứ thế chúng dùng các loại hỏa lực bắn vào chỗ chúng tôi nấp . Lúc đầu chúng bắn đạn thẳng , chúng tôi được chiếc xe tăng cháy che chắn nên không ai việc gì . Một lúc sau chúng quay sang bắn súng cối và M79 . Đạn nổ tứ tung , khói mù mịt , mảnh đạn rơi chan chát trên đường nhựa và quanh chỗ 3 anh em tôi nằm , cả 3 anh em chúng tôi lúc này đều trúng đạn , tôi bị một mảnh đạn vào gối , pháo thủ Bắc bị thương vào đầu , pháo thủ Cắm bị thương vào người . Lấy băng ra mấy anh em chúng tôi tự băng bó cho nhau , trông chờ vào sự may rủi . Nằm ở chỗ xe tăng 814 cháy tôi vẫn chú ý quan sát về phía sau thấy xe tăng của ta lên cái nào lại dính đạn địch bốc cháy . Mỗi lần xe của ta cháy tôi còn nghe rất rõ tiếng hò reo vui mừng của bọn địch . Nằm ở rãnh nước tới 30 phút vẫn không thấy lực lượng nào của ta lên , lại nhìn thấy một chiếc xe tăng của ta ở phía sau không tiến mà cứ lùi , sau này tôi mới nghe anh em bộ binh nằm gần chiếc xe tăng cháy này kể , do xe cháy , đạn trong xe nổ tác động vào bộ phận điều khiển làm chiếc xe tự lùi rồi quay ngang nòng pháo . Nằm ở đó tôi cũng lo nhưng tôi vẫn giữ bình tĩnh để cho 2 đồng chí pháo thủ yên tâm . Tầm gần 10 giờ , thấy tiếng súng địch thưa thớt hơn tôi trao đổi với 2 anh em pháo thủ là một trong 2 người bò về phía sau bắt liên lạc với đơn vị chứ cả 3 đều nằm ở đây đơn vị không biết để hỗ trợ . Có thể do vết thương nên cả 2 pháo thủ không ai nhận đi . Tôi quyết định mình sẽ bò về . Dặn 2 đồng chí pháo thủ mọi việc xong , tôi nhổm lên bò . Vận dụng mọi động tác trong bò , toài , tôi ép người xuống đất nhích dần từng tý một vì chỉ cần nhô cao người một chút là dính đạn thẳng địch . Bò được chừng 30 m , bỗng tôi nghe tiếng hô to :
- Hàng thì sống , chống thì chết !
Nghe tiếng hô lúc đầu tôi cũng hơi giật mình song tôi nghĩ đây là tiếng bộ đội ta chứ không phải địch vì tiếng hô giọng miền Bắc . Mừng quá . Tôi vội cởi mũ xe tăng ra vẫy vẫy , rồi hô to :
- Bộ đội xe tăng đây ! Quân mình đây !
Nghe tiếng tôi hô , mấy anh em Trung đoàn 24 ( tôi đoán đây là lực lượng trinh sát ) liền gọi , bảo tôi chạy nhanh về đây chúng tôi bắn yểm trợ . Nghe lời mấy anh em bộ binh Trung đoàn 24 , tôi nhổm người , chạy nhanh về phía mọi người . May quá , chạy về tới chỗ anh em bộ binh không dính viên đạn nào của địch . Chào mọi người , tôi lùi xuống phía dưới thấy xe tăng , xe thiết giáp rồi bộ binh của ta ùn đầy khu vực Lăng Cha Cả . Thấy tôi trở về , anh Chu Khánh Tồn - Tiểu đoàn trưởng vui mừng ôm chầm lấy tôi nói :
- Cậu về được thế này là tốt rồi !
Tôi báo cáo tình hình với Tiểu đoàn trưởng và nói hiện còn 2 thương binh đang nằm ở phía trên . Anh Tồn bảo tôi việc thương binh Tiểu đoàn sẽ lo , cậu chuẩn bị để cùng anh em tiến về dinh Độc Lập . Chưa kịp cùng mọi người tiến về dinh Độc Lập thì tôi được tin Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng vô điều kiện . Thông tin Dương Văn Minh đầu hàng vô điều kiện làm tôi sững sờ , lặng đi trong giày lát , một cảm xúc vui buồn thật khó tả . Chiến tranh dài dằng dặc thế là đã kết thúc . Chiều 30/4 , chúng tôi trở lại khu vực những chiếc xe tăng cháy để làm công tác tử sỹ . Do nhiệt độ trong xe cháy vẫn còn rất cao nên mãi 3 ngày sau chúng tôi mới thực hiện được . Nhìn hài cốt các anh còn lại chẳng đáng là bao đựng trong thùng đại liên ai trong số chúng tôi có mặt hôm đó đều không cầm được nước mắt .
Sau này mỗi lần có dịp đến Sài Gòn , tôi đều trở lại Lăng Cha Cả . Mỗi lần trở lại cảm xúc nghẹn ngào lại trào dâng trong tôi . Dù cuộc chiến đã đi qua mấy chục năm , dù nơi này giờ đã đổi khác hoàn toàn nhưng tôi vẫn như thấy các gương mặt đồng đội của tôi hôm nào . Tôi mong ước nơi đây sẽ có một tấm bia hoặc một tượng đài để ghi nhớ những người lính xe tăng quả cảm , anh hùng đã ngã xuống ngay trước giờ toàn thắng của Dân tộc tại Lăng Cha Cả - Sài Gòn trong buổi sáng ngày 30/4/1975 .