CHUYỆN VỀ CHIẾC XE TĂNG 377 ANH HÙNG
Nguyễn Đình Thi - Sư đoàn 10
Những năm còn chiến tranh , nếu bạn đi trên đường 18 thuộc vùng giải phóng tỉnh Kon Tum , cách thị trấn Tân Cảnh chừng 8 km về phía Tây , ở phía bên phải sân bay Phượng Hoàng bạn sẽ thấy một hình ảnh vô cùng xúc động - một chiếc xe tăng của ta mang số hiệu 377 của đại đội xe tăng 7 - Tiểu đoàn xe tăng 297 - Mặt trận Tây Nguyên ( lúc này Trung đoàn xe tăng 273 chưa thành lập ) bị địch bắn cháy . Phần đuôi xe tăng chờm khoảng 1m lên miệng một hố bom to . Khẩu súng máy 12ly7 nòng vẫn nghếch lên trời . Xung quanh chiếc xe tăng 377 là 7 xe tăng M41 của địch cũng bị cháy rụi . Chiếc gần nhất cách xe tăng 377 khoảng 100m , chiếc xa nhất cách xe 377 chừng hơn 200m . Có điều lạ là 3 xe tăng M41 của địch bị xe tăng 377 bắn cháy đều nằm khá gần nhau , nòng pháo của cả 3 xe tăng này vẫn hướng về chiếc xe tăng 377 . Hình ảnh này cho ta thấy sự mưu trí và quả cảm như thế nào của xe tăng 377 trước bầy xe tăng địch . Trong lịch sử chiến đấu của bộ đội tăng , thiết giáp Việt Nam chưa có một trận đấu tăng nào giữa ta và địch lại lập được kỷ lục cao như vậy . 1 chọi 10 và bắn cháy 7 . Đây thật sự là một huyền thoại . Theo cuốn Lịch sử Lữ đoàn xe tăng 273 - Quân đoàn 3 , diễn biến trận đánh như sau : Tầm hơn 11 giờ ngày 24/4/1972 , sau khi Trung đoàn 66 và Tiểu đoàn 37 đặc công chiếm được căn cứ Sư đoàn 22 địch ở thị trấn Tân Cảnh thì cánh quân của Trung đoàn 1 - Sư đoàn 2 đánh chiếm căn cứ Đắc Tô 2 ( căn cứ của Trung đoàn 47 - Sư đoàn 22 ) , cách Tân Cảnh chừng hơn 8km lại gặp nhiều khó khăn . Trung đoàn 1 không phát triển lên được mà còn đang bị bộ binh và xe tăng địch phản kích , bao vây có nguy cơ bị tiêu diệt . Trước tình hình trên , Tư lệnh Mặt trận Cánh Đông - Nguyễn Mạnh Quân lệnh cho Trung đoàn trưởng Trung đoàn 66 - Phùng Bá Thường và Tiểu đoàn Trưởng tiểu đoàn xe tăng 297 khẩn trương điều ngay 3 xe tăng vừa cùng Trung đoàn 66 - Sư đoàn 10 đánh chiếm căn cứ Sư đoàn 22 , lên Đắc Tô 2 chi viện gấp cho cánh quân của Trung đoàn 1 . Mặc dù vừa làm chủ căn cứ 42 , chưa kịp nghỉ ngơi , chuẩn bị . 3 xe tăng của Đại đội 7 gồm xe 377 , 354 , 369 và 1 xe pháo cao xạ tự hành ZSu57 - 2 số 022 của Đại đội 53 đã gấp rút lên đường . Xe tăng 377 do Trung đội trưởng Nguyễn Nhân Triển chỉ huy lúc này ở phía ngoài cửa mở căn cứ 42 , sau khi nhận lệnh , Nguyễn Nhân Triển lập tức cho xe nổ máy nhằm hướng Đắc Tô 2 tiến , không kịp chờ 2 xe 354 và 369 . Trên đoạn đường dài chừng hơn 8km từ căn cứ 42 tới Đắc Tô 2 , xe 377 vừa đi vừa chiến đấu . Dùng 12ly7 bắn trả máy bay địch và tiêu diệt nhiều toán lính địch ở 2 bên đường . Chừng hơn 12giờ , xe 377 tới Đắc Tô 2 , phát hiện bộ binh và xe tăng địch đang tấn công dữ dội vào cánh quân Trung đoàn 1 . Không chờ 2 xe sau . Nguyễn Nhân Triển lập tức cho xe lao vào tấn công . Thấy xe tăng ta xuất hiện , bộ binh địch hoảng sợ bỏ chạy nhưng máy bay địch lại bu vào ném bom xe 377 . 10 xe tăng M41 của địch đang cùng bộ binh của chúng dồn ép Trung đoàn 1 , giờ quay sang bao vây tấn công xe tăng 377 . Tình thế lúc này cực kỳ nguy hiểm , xe 377 đã nằm gọn trong vòng vây của 10 xe tăng địch . Nguyễn Nhân Triển bình tĩnh thông báo tình hình với 2 xe tăng đi sau , đồng thời cho xe 377 lao thẳng vào cả bầy xe tăng địch . Vừa bắn , vừa tránh . Ngay phút xung trận đầu tiên xe 377 đã bắn cháy 3 xe tăng địch . Sau khi đơn độc tả xung , hữu đột bắn cháy tới chiếc xe tăng thứ 6 thì xe 377 cũng bị trúng đạn . Anh em bộ binh kể lại : sau khi xe tăng 377 bị trúng đạn , mọi người vẫn thấy một quả đạn nữa được bắn ra từ xe tăng này , diệt thêm một xe tăng địch . Cả kíp xe 4 người của xe tăng 377 , gồm trung đội trưởng Nguyễn Nhân Triển , lái xe Cao Trần Vịnh , pháo thủ Nguyễn Đắc Lượng , nạp đạn Hoàng Văn Ái đều đã hy sinh . Khi làm công tác tử sỹ , các chiến sỹ Tiểu đoàn xe tăng 297 thấy mấy nắm cơm mà anh nuôi phát cho các anh từ tối hôm trước vẫn còn nguyên , nhưng đã bị cháy đen . Hoá ra cả đêm trước đưa xe tăng vào vị trí chiến đấu , sáng ra lại nổ súng tấn công ngay cho tới tận lúc hy sinh tất cả 4 người vẫn chưa ai kịp ăn . 2 xe tăng 354 và 369 đi sau khi nhận được thông tin từ xe tăng 377 đã nhấn ga , tăng hết tốc lực để kịp chi viện cho xe tăng 377 , nhưng khi tới đầu căn cứ Đắc Tô 2 thì phát hiện xe tăng 377 đã bị địch bắn cháy . Ngay lập tức 2 xe 354 và 369 đã lao chiến đấu . Bắn cháy thêm 2 xe tăng M41 . Sau một giờ chiến đấu , xe 354 và 369 cũng bị máy bay địch bắn hỏng . Được sự chi viện của xe tăng . Bộ binh Trung đoàn 1 tiếp tục phản kích đánh chiếm các mục tiêu còn lại tại căn cứ Đắc Tô2 . Tầm 15 giờ , ngày 24/4/1972 , Trung đoàn 1 đã làm chủ căn cứ Đắc Tô 2 . Nắm cơm cháy của 4 chiến sỹ xe tăng 377 hiện giờ được trưng bày tại bảo tàng binh chủng tăng - thiết giáp . Ghi nhận chiến công đặc biệt xuất sắc của tập thể xe tăng 377 , ngày 9 tháng 2 năm 2009 , Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã ký quyết định truy tặng danh hiệu cao quý ANH HÙNG LỰC LƯỢNG VŨ TRANG NHÂN DÂN cho tập thể xe tăng 377 . Giờ đây xe tăng 377 được đưa về trưng bày tại Khu di tích lịch sử chiến thắng Đắc Tô - Tân Cảnh ở ngay ngã 3 Thị trấn Tân Cảnh thuộc huyện Đắc Tô - Kon Tum . Chỉ tiếc là những chiến sỹ trên chiếc xe tăng này mới thật sự là những người ANH HÙNG nhưng đến nay vẫn chưa được truy tặng danh hiệu ANH HÙNG.
 |
| Xe tăng 377 của ta bị địch bắn cháy |
 |
| Xe tăng 377 hiện trưng bày tại Khu di tích lịch sử Đắc Tô - Tân Cảnh |
