TIẾN CÔNG TIÊU DIỆT
CĂN CỨ TRUNG ƯƠNG CỦA KHƠ ME ĐỎ Ở TÀ SANH
Sau khị lực lượng ta kết hợp
với lực lượng cách mạng Campuchia truy quét mạnh, cuối tháng 3 năm 1979, lực lượng
tàn quân của Pôn Pốt co cụm về phía tây và tây nam tỉnh Bát Tam Băng, ý đồ của chúng
là dựa vào vùng rừng núi hiểm trở giáp biên giới Thái Lan để cố thủ. Cơ quan
trung ương của chúng đóng ở thung lũng Tà Sanh - Săm Lốt, cách thị xã Bát Tam
Băng khoảng 60 km về phía tây nam, cách biên giới Thái Lan 12 km. Được bọn phản
động quốc tế hà hơi tiếp sức, bọn địch từ các căn cứ này ráo riết hoạt động phản
kích, xâm nhập, khủng bổ, cướp phá gây khó khăn cho chính quyền cách mạng các tỉnh
Bát Tam Băng, Xi Xô Phôn, Pua Sát, Ốt Đô Miên Chay, Công Pông Thơm và Ta Keo.
Vì vậỵ việc tiêu diệt các căn cứ phía tây, triệt phá cơ quan đầu não và cơ sở hậu
cần của địch đã được Bộ chi huy quân tình nguyện Việt Nam và lực lượng vũ trang
cách mạng Campuchia hoạch định. Vinh dự cho Quân đoàn 3 được cấp trên giao nhiệm
vụ tiêu diệt quân địch ở căn cứ Tà Sanh, Săm Lốp.
Trong đợt tiến công lớn
này, quân đoàn 3 sử dụng hai sư đoàn bộ binh (31,10) và một số đơn vị tăng cường
phối thuộc, chi viện.
Nằm trong đội hình quân
đoàn, Sư đoàn 31 được giao nhiệm vụ tiến công đánh chiếm mục tiêu chủ yếu của địch
ở Tà Sanh, Ph Lếch, Rò Viêng. Cuối tháng 3 năm 1979, Bộ tư lệnh Sư đoàn 31 nhận
nhiệm vụ chiến dịch tại sở chỉ huy Quân đoàn 3 ở thị xã Bát Tam Băng. Cùng thời
gian này, các trung đoàn 866, 922, 977, 4 và các đơn vị trực thuộc của Sư đoàn
lần lượt cơ động về phía tây. Đến ngày 23 tháng 3 Sở chỉ huy Sư đoàn và các đơn
vị vào khu vực tập kết ở Căng Hót, tây nam nam thị xã Bát Tam Băng. Riêng Trung
đoàn 922, vì đơn vị bạn đến nhận bàn giao muộn nên ngày 27 tháng 3 mới chuyển về
vị trí mới. Do nhiệm vụ chiến đấu rất gấp, nên từ 14 giờ ngày 23/3,Trung đoàn
866 (được tăng cường 2 pháo 105 ly, 2 pháo 85 ly, 4 xe thiết giáp, một đại đội
công binh) thực hành luồn sâu về phía Tà Sanh. Trong ba ngày vừa cơ động vừa
đánh địch mở đường, Trung đoàn đánh 7 trận cấp tiểu đoàn, diệt được một số địch,
thu được vũ khí. Lúc 6 giờ 30 phút ngày 27/3 , trung đoàn 866 đã tiến sát phía
tây bắc căn cứ Tà Sanh. Phối hợp với hướng chủ yếu, cùng thời gian này Trung
đoàn 922 (mới có Tiểu đoàn 6) được tăng cường tiểu đoàn 9 của Trung đoàn 977 tổ
chức các trận đánh nhỏ ở Đông Nam Tà Nghen để nghi binh thu hút địch; Trung
đoàn 977 cũng tích cực đánh địch bảo vệ đoạn đường Căng Hót - Thơ Min và làm dự
bị của Sư đoàn. Trung đoàn 4 tăng cường cho mỗi trung đoàn bộ binh 2 khẩu pháo
105 ly, tiểu đoàn xe tăng cũng tăng cường cho mỗi trung đoàn một đại đội.
Đúng 6 giờ 30 phút ngày 27
tháng 3, Trung đoàn 866 tiến công căn cứ Tà Sanh. Pháo 105 ly bắn chuẩn bị 100
viên đạn vào mục tiêu gây nhiều đám cháy lớn. Lợi dụng kết quả pháo bắn, tiểu
đoàn trưởng Mai Nga chỉ huy tiểu đoàn 3 cùng 4 xe thiết giáp trên hướng tiến
công chủ yếu từ phía đông vận động áp mục tiêu, nhưng vướng bãi mìn và bị xe
tăng địch đánh chặn phải dừng lại ở mép rừng. Trước tình hình đó, trung đoàn
trưởng Bùi Thanh Điếm kịp thời tổ chức một lực lượng đánh vu hồi và ra lệnh tiến
công đợt hai. Sau ít phút pháo bắn chuẩn bị, Đại đội 5 Tiểu đoàn 2 cùng 3 xe
thiết giáp vu hồi lên phía đông đánh vào cụm xe tăng địch. Cùng lúc Tiểu đoàn 3
cùng 4 xe tăng đẩy mạnh tiến công chính diện, một đại đội của tiểu đoàn 1 bất
ngờ đánh từ hướng bắc xuống. Bốn xe tăng địch tháo chạy về hướng Săm Lốt nhưng
bị ta chặn đánh, địch bỏ xe chạy tháo thân. Tiểu đoàn 3 nhanh chóng đột phá vào
khu trung tâm cứ điểm, Tiểu đoàn 1 cũng chiếm được một số mục tiêu phía tây bắc,
Đại đội 5 tiểu đoàn 2 phát triển tiến công thuận lợi . Bị đánh mạnh cả trước mặt
và sau lưng, địch hốt hoảng tháo chạy về phía tây nhưng hầu hết số tàn quân này
bị ta đón lõng bắt làm tù binh. Các chiến sĩ nuôi quân của tiểu đoàn 1 cũng
tham gia đánh địch, bắn cháy 1 xe tăng. Đến 10 giờ ngày 27 tháng 3, quân ta đã
làm chủ hoàn toàn cứ điểm Tà Sanh. Tiếp đó Trung đoàn 866 truy quét rộng ra
xung quanh cứ điểm, thu nhiều vũ khí, kho tàng. Trên 700 tên địch bị loại khỏi
vòng chiến đấu, 140 kho vũ khí, đạn dược, phương tiện chiến tranh bị tịch thu.
Phát huy thắng lợi sáng ngày 28/3, Trung đoàn 866 tiếp tục tiến về phía nam, vừa
đi vừa đánh địch mở đường. 10 giờ ngày 29 tháng 3, tiểu đoàn 2 đánh chiếm được
Phum Tức Sóc nơi đặt đài phát thanh và cơ quan trung ương của tàn quân địch.
Cùng thời gian này, Tiểu đoàn 1 trên đường cơ động vào Tuôn Tắc đã phát hiện,
đánh chiếm đoàn xe con của cơ quan Trung ương và Bộ ngoại giao Khơ Me đỏ, thu
nhiều tài liệu quan trọng, trong đó có 2 con dấu bộ ngoại giao và vùng 4, hộ
chiếu của Iêng Xa Ry. Đầu sỏ Pôn Pốt cùng đồng bọn của chúng đã phải bỏ trốn
vào rừng mới thoát thân .
Trong lúc các đơn vị của
Sư đoàn 31 tấn công căn cứ Tà Sanh thì Trung đoàn 24 của Sư đoàn 10 được xe thiết
giáp tăng cường đã tấn công căn cứ Săm Lốt . Trước sự tấn công áp đảo của ta đến
5 giờ chiều ngày 27/3, Trung đoàn 24 đã làm chủ hoàn toàn căn cứ Săm Lốt, bắt
152 tên, thu 105 xe vận tải, 2 xe tăng cùng nhiều súng các loại, giải phóng hơn
9000 dân. Chiến dịch Tà Sanh, Săm Lốp đến đây cũng kết thúc.
( Tư liệu này trích trong cuốn Lịch sử
Sư đoàn 31 - Quân đoàn 3 )
