KÝ ỨC ĐƯỜNG 7
Hôm nay ngồi nhìn những dòng nhật kí ngắn ngủi về những ngày tháng ba năm 1975. Những ngày mà cách đây đã 38 năm, thế mà nó cứ hiện về rõ mồn một. Muốn viết thật vui thật hóm hỉnh về chuyện sống chết mà lại cứ đưa mình về cái mạch suy nghĩ khác, tệ thế.Mình đa cảm ngay từ xưa bé nhỏ , cái gì nhớt hì day dứt , cái gì yêu thì đến đớn đau . Mới ngẫm lời xưa kẻ đa đoan thì đừng kêu ca sướng khổ . Muốn thăng tiến thì đừng đa đoan , biết dẫm đạp cũng là sự tích cực của đời .
Mà thôi , mình kể chuyện ở đây là với bạn bè chiến đấu thôi cơ mà . Xin kể :
Cái ngày 28/3/75 trong nhât kí có vẻn vẹn một dòng . Nhưng sự thật thì không phải . Nó dài lắm , dài đến tận bây giờ .
Tôi trích nhật kí " 28/3/75: hành quân tới ven một bãi lầy Phú Yên . ở đây dọc sông máng , bộ đội địa phương đánh một đoàn xe - hành quân đêm trên bờ máng đầu tiên . nghỉ lại đây mộ tngày ."
Gọi là hành quân thực ra chỉ có nhóm đi bám địch trước chúng tôi thôi , còn đơn vị vẫn ở đằng sau . Khi chúng tôi đánh địch trên Củng Sơn Phú Túc thì có một đoàn xe đã vượt qua rồi .Về tới khúc sông máng , đường 5 này thì gặp bộ đội Phú Yên chặn đánh . Việc đó đã diến ra ngày hôm trước . Phía xa , làng mạc miền Nam đầy những vườn dừa , những đồng lúa xanh ngút ngát , chiều nắng vàng sau lưng , chúng tôi hít căng lồng ngực cái hương đồng miền Nam mà xưa nay vẫn hát "...Miền nam em dừa nhiều , miền nam em dứa nhiều .."
Không có quân địch , không thấy có súng nổ , chiều hôm ấy thật lạ . 5 thằng chúng tôi ngồi trên mép sông máng , dưới chân là đồng lúa xanh mượt mà . Bỗng từ dưới ruộng có tiếng động. Nhỏm dậy ! bờ ruộng bùng nhùng. Thằng Luật nổ mấy viên đạn lên trời. ( may thế , nó không bắn xuống ruộng ) Từ dưới bùn rùng rùng đứng dậy một chú lính VNCH người bê bết bùn nước, tay xách cái làn nhựa đỏ lót kín bằng những mảnh ni lông, run rẩy. Thưa ông , con xin các ông ...
Chúng tôi nhào xuống bờ ruộng chĩa súng. Nhìn vào cái làn đỏ trước tiên vì nghi đó là vũ khí. Không .. Không có vũ khí nào hết mà là.. một hài nhi. Hài nhi hai tay hươ hươ mắt ti hí ... Người lính xụp xuống ..Thưa các ông con đưa vợ con chạy từ quân khu 2 , vợ con ngang đường sổ dạ rồi chết luôn. Các ông có bắt con xin các ông làm phước cho con gửi đứa bé này ...cho nó làm... làm ...người .
Người lính VNCH gục đầu nức nở. Năm đứa tôi nhìn nhau…rồi vội nhìn đi chỗ khác. Chả thằng nào muốn thằng kia nhìn thấy mắt mình có nước. Có tiếng đạn pháo vút qua đầu, người lính VNCH ôm chặt cái làn đỏ vào ngực : Ới con ơi !
Chúng tôi cũng sà xuống che người xung quanh cái làn nhựa loe hoe những mảnh vải vụng về, và tiếng cựa quậy của đứa trẻ lọt lòng.
Thằng Luật là đứa cục cằn nhất lên tiếng. Thằng Luân chữ đẹp viết một tờ giấy chứng nhận quân giải phóng đã đồng ý cho anh này gửi đứa bé vào địa phương đi. Làm nhanh kẻo du kích họ lại không tin thì khổ... Còn thằng nào có cái gì đưa ra .
Chúng tôi ngó vào trong làn nhựa ở đó có hai hộp sữa rồi, bây giờ chúng tôi mỗi đứa đưa ra một hộp nữa. Tôi có mấy tờ tiềnTrần Hưng Đạo đưa ra cho người lính. Thế là chúng nó bắt chước moi hết tiền ra cho người cha tội nghiệp kia .
Người lính VNCH đờ đẫn cám ơn. Tôi giục : thôi đi ngay vàol àng đi, anh không nuôi được cháu đâu, gửi dân họ nuôi thôi. Chúng tôi cảnh giới cho mà đi ... Tôi nhìn người lính xách cái làn đi qua cánh đồng vào làng trong hoàng hôn, bước cao bước thấp cho tới khi người lính khuất sau vườn dừa yên ắng rồi chúng tôi mới hành quân .
Chiến tranh lùi lại phía sau còn kí ức thì lại nhao về phía trước mắt những người lính bây giờ già nua.
Ba mươi tám năm rồi. Người lính VNCH ấy còn sống ở đâu ?anh có tìm về một làng ven con sông máng đường 5 Phú Yên tìm đứa con gái tội nghiệp của anh không ?
Ba mươi tám năm rồi, cháu bé khốn khổ ấy còn sống ở đâu? Trong hàng đêm ngần ấy năm trời tôi luôn cầu mong cháu sống và làm người nhân hậu .
Tôi cũng đã già, cũng đã trở lại con đường máu lửa ngày ấy, tôi cũng đã từng ngồi khóc khi xem chương trình kí ức đường 7 củaThu Uyên, bởi hơn ai hết chúng tôi là người chứng kiến tận mắt những mảnh đời bất hạnh vì chiến tranh
Nguyễn Trọng Luận
Ảnh: Nhà văn Nguyễn Trọng Luân, Nguyễn Đình Thi cùng các con của Thượng tướng Vũ Lăng
